Cyrillization of Polish

The Cyrillization of Polish has been practised in many forms and began in the mid-19th century in the Russian Empire. Between 1772 and 1815, the Russian Empire seized about four fifths of Poland-Lithuania, where Polish was the leading official language. Polish remained the official language of the incorporated Polish-Lithuanian territories until the late 1830s. Later, it was gradually replaced with Russian through the mid-1860s. A middle stage for the transition was the use of the Russian-style Cyrillic for writing Polish.[1]

Russian Cyrillization of Polish

The system of the Cyrillization of Polish, as employed in today's Russia, emerged during the 1970s in the postwar Soviet Union. It is a form of transcription.[2]

New Polish Cyrillic

Since the early 1990s Polish-language religious books produced for Catholics in western Belarus (i.e. Hrodno Diocese) have been published in the newly-devised Polish Cyrillic, which is largely based on the Russian form of this alphabet.[3]

Jusowica

The alphabet that uses Old Church Slavonic "Yus" to convey Polish nasal vowels is called cyrylica polska or simply jusowica.[4] This version of Polish Cyrillic contains 46 letters.

ЮСОВИЦА чыли цырылица пољска[4]
Polish: JUSOWICA – czyli cyrylica polska
Cyrillic Latin
А а a
Б б b
В в w
Г г g
Д д d
Ѕ s dz
Ђ ђ dź, dzi
Е е je, ie
Ё ё jo, io
Ж ж ż
З з z
Һ һ h
И и i
Й й j
К к k
Л л ł
Љ љ l
М м m
Н н n
Њ њ ń
О о o
П п p
Р р r
Р̈ р̈ rz
С с s
Т т t
Ћ ћ ć, ci
У у u
Ф ф f
Х х ch
Ѡ ѡ ó
Ц ц c
Ч ч cz
Џ џ
Ш ш sz
Щ щ szcz
Ъ ъ
Ы ы y
Ь ь
Э э e
Ю ю ju, iu
Я я ja, ia
Ѧ ѧ ę
Ѫ ѫ ą
Ѩ ѩ ję, ię
Ѭ ѭ ją, ią

Examples of the use of a hard sign (ъ): съинус, лъикэнд.

Examples of the use of a soft sign (ь):

Cyrillic Latin Notes
Сь сь ś
Щь щь ść
Дь дь instead of ђ
Ль ль l instead of љ
Нь нь ń instead of њ
Ць ць ć instead of ћ
Ть ть ć instead of ћ, ць

Sample words

Latin script Cyrillic script[5] English translation
chłopiec хлопєц boy
dziękuję дѩкуѩ thank you
dzień dobry дєњ добри good morning
Gdańsk Гданьск Gdańsk
między мѩѕи between
polski поʌскі Polish
przeważający пр̌еважаѭци prevalent
Rosja Росъя Russia

Sample texts

Universal Declaration of Human Rights, Article 1

Latin script Cyrillic script (version 1)[6] Cyrillic script (version 2)[5]
Wszyscy ludzie rodzą się wolni i równi w swojej godności i prawach. Są obdarzeni rozumem i sumieniem i powinni postępować wobec siebie w duchu braterstwa. Вшысцы лудзе родзѫ сиѧ волни и ро́вни в својеј ґодносˊци и правах. Сѫ обдарзэни розумэм и суменем и повинни постѧповаћ вобэц себе в духу братэрства. Вшисци ʌудє роѕѫ сѩ воʌні і ро́вні в своєй годнос́ці і правах. Сѫ обдар̌ені розумем і сумєнєм і повінні постѧповаћ вобец сєбє в духу братерства.

The Lord's Prayer

In Polish Cyrillic:

Ойчэ наш, ктурысь ест в небе, сьвенць се Име Твое, пшыйдзь Крулество Твое, боньдзь воля Твоя, яко в небе так и на земи. Хлеба нашэго повшэднего дай нам дзисяй. И одпусьць нам нашэ вины, яко и мы одпушчамы нашым виновайцом. И не вудзь нас на покушэне, але нас збав одэ злэго. Амэн.[7]

In the Polish Latin alphabet:

Ojcze nasz, któryś jest w niebie, święć się Imię Twoje, przyjdź Królestwo Twoje, bądź wola Twoja, jako w niebie tak i na ziemi. Chleba naszego powszedniego daj nam dzisiaj. I odpuść nam nasze winy, jako i my odpuszczamy naszym winowajcom. I nie wódź nas na pokuszenie, ale nas zbaw ode złego. Amen.

References

  1. cf А. Ф. Гильфердинга.1871. "Общеславянская азбука с приложением образцов славянских наречий". Санкт-Петербург.
  2. А. 3. Скрипниченко and Н. К. Тарасюк. Инструкция по русской передаче географических названий Польши. Moscow: Nauka.
  3. "The New Polish Cyrillic in Independent Belarus". Tomasz Kamusella.Colloquia Humanistica. 2019. Vol 8. (pp 79–112).
  4. ЮСОВИЦА — чыли цырылица пољска.
  5. https://omniglot.com/conscripts/polishcyrillic2.htm
  6. https://omniglot.com/conscripts/polskizcyrylica.htm
  7. p 3 in: Крыштопік, Тадэвуш / Kryshtopik, Tadevush [=Krysztopik, Tadeusz]. 2015. Pacierz. Katechizm' [Prayers. Catechism] (4th edition). Гродно Hrodno [=Hrodna]: Гродзенская дыяцэзія Рымска-каталіцкага Касцёла ў Рэспубліцы Беларусь Hrodzienskaja dyjacezija Rymska-katalickaha Kascioła ŭ Respublicy Biełaruś. ISBN 9789856940760.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.